Versterken van de kwaliteit van werkwijzen en interventies
Aangesloten lectoren
Aangesloten onderzoeker
Themabijeenkomst: Versterken van de kwaliteit van werkwijzen en interventies
Tijdens de online bijeenkomst van 28 oktober 2025 onder leiding van lector Leonieke Boendermaker en onderzoeker Inge de Wit (beide van lectoraat Jeugdzorg aan de Hogeschool van Amsterdam), stond het versterken van de kwaliteit van werkwijzen en interventies in de jeugdzorg centraal. De focus lag op het verbeteren van professioneel handelen door middel van reflectie, implementatie en het gebruik van praktijkprofielen.
Wat verstaan we onder kwaliteit?
Kwaliteit wordt benaderd vanuit het concept van usable innovation: een duidelijke, uitvoerbare aanpak. Belangrijke elementen zijn behandelintegriteit (fidelity), behandeltrouw (adherence) en behandelcompetentie (vakmanschap). Competentie wordt onderverdeeld in algemene, specifieke en technische vaardigheden.
Er werd gesproken over de kloof tussen interventie en praktijktoepassing. We leerden dat er aandacht voor verschillende bouwstenen nodig is wanneer je de kwaliteit van werkwijzen en interventies wilt versterken. Uit onderzoek blijk dat het uitvoeren van een interventie in de praktijk vraagt om een ondersteuningsstructuur, bestaande uit de cyclus: Werkt het? -> Wat betekent dit voor het gevolg? -> Wat gaan we doen?
Binnen het lectoraat Jeugdzorg is ervaring opgedaan met reflectie-instrumenten en praktijkprofielen, zoals bij een onderzoek naar eenzaamheid onder jongeren. Hieruit bleek dat professionals moeite hebben met het bespreekbaar maken van eenzaamheid, wat leidde tot de ontwikkeling van een gesprekstool en een aanpak in zeven stappen.
Leren op de werkvloer?
Kwaliteit wordt benaderd vanuit het concept van usable innovation: een duidelijke, uitvoerbare aanpak. Belangrijke elementen zijn behandelintegriteit (fidelity), behandeltrouw (adherence) en behandelcompetentie (vakmanschap). Competentie wordt onderverdeeld in algemene, specifieke en technische vaardigheden.
Het CFIR-model (Consolidated framework implementation research) identificeert drie implementatie ‘drivers’ die bepalend zijn voor succesvolle implementatie: competenties, organisatie en leiderschap. Belangrijk factoren voor het slagen van implementatie zijn training, coaching en organisatorische ondersteuning.
Met het project HouVast is gekeken hoe de implementatie drivers in praktijkteams kunnen worden toegepast. Hier werd bijvoorbeeld supervisie uitgevoerd door een team. In deze training werd data-gestuurd gewerkt, om aan de hand daarvan het gesprek aan te gaan. Hierbij is de rolverdeling een belangrijke factor.
Tot slot reflecteerden de deelnemers op herkenbare bouwstenen uit hun eigen praktijk, zoals het belang van alliantie en relationeel werken. Er werd benadrukt dat leren op de werkvloer gefaciliteerd en gefinancierd moet worden, en dat leiderschap, eigenaarschap en communicatie hier een belangrijke rol in hebben.
